YEK-G Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası İşletim Usul ve Esasları Yayımlandı

Bilindiği üzere, elektrik enerjisinin, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin belgelendirilmesi suretiyle tüketicilere tedarik edilebilmesi amacı ile düzenlenen Elektrik Piyasasında Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti Belgesi Yönetmeliği (“Yönetmelik”) 14 Kasım 2020 tarihli ve 31304 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştı.

Yönetmelik kapsamında sisteme ilişkin sair hususların, YEK-G Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası İşletim Usul ve Esasları ile düzenleneceği öngörülmüştü. Bu kapsamda Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurumu (“EPDK”) tarafından düzenlenen YEK-G Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası İşletim Usul ve Esasları 8 Mayıs 2021 tarihli ve 31478 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Tedarikçiler tarafından tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin belirli bir miktarının yenilenebilir enerji kaynaklarının üretildiğinin takibi ve ispatı amacı ile “Piyasa İşletmecisi” sıfatıyla EPİAŞ tarafından YEK-G belgesi ihraç edilecektir. YEK-G belgeleri, sistem kullanıcılarının her 1 (bir) MWh belgelendirilebilir üretim miktarına istinaden, elektronik ortamda düzenlenmekte ve YEK-G piyasasında ticarete konu edilebilmektedir.

YEK-G Belgesinin İhracı

Usul ve Esaslar madde 5/3 uyarınca, YEK-G Belgesi aşağıdaki esaslar çerçevesinde ihraç edilecektir:

· Yalnızca yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanslı üretim tesisleri YEK-G belgesi ihraç başvurusunda bulunabilir;

· YEK-G belgesi ihracına esas üretim miktarı ilgili üretim tesislerinde üretilen belgelendirilebilir üretim miktarıdır;

· YEK-G sistemine katılım gönüllülük esasına dayalı olup, YEK-G sistem kullanıcılarının talebi üzerine YEK-G belgesi ihraç edilecektir.

Anılan maddenin 7’inci fıkrası ile ihraç edilecek her bir YEK-G belgesinde Türkçe ve İngilizce olarak bulunması gereken bilgiler hükme bağlanmıştır.

YEK-G Belgelerinin Konu Olacağı İşlemler

Usul ve Esaslar madde 15 ile 19 arasında YEK-G belgelerinin konu olabileceği işlemlere ilişkin hükümlere yer verilmiş olup, bu işlemler başlıca şu şekildedir:

· Usul ve Esaslar madde 15 uyarınca, Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği kapsamında düzenlenen Piyasa Yönetim Sistemi (“PYS”) üzerinden YEK-G belgelerinin transfer talebinde bulunulması ve talebin onaylanması suretiyle ya da organize YEK-G piyasasında Piyasa İşletmecisi tarafından gerçekleştirilebileceği düzenlenmiştir.

· İhraç ya da transfer işlemleri sırasında doğabilecek hatalar nedeniyle, Usul ve Esaslar madde 16 uyarınca Piyasa İşletmecisi tarafından ilgili YEK-G belgeleri iptal edilebilecektir.

· Kayıtlı veri tabanında yer alan bir hesapta bulunan YEK-G belgeleri yenilenebilir enerji tedariki ifşasında kullanılmak amacıyla ve ilgili sistem kullanıcılarının itfa bildirimi doğrultusunda Piyasa İşletmecisi tarafından itfa edilecektir.

· Usul ve Esaslar madde 15 kapsamında, görevli tedarik şirketleri yeşil tarife kategorisindeki tüketicilere tedarik ettikleri elektrik enerjisinin tamamının yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğini tüketicilerin faturalarına özel bir işaret veya logo koymak suretiyle ifşa edecektir.

· Tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin belirli bir miktarının veya oranının yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin belgelendirilmesi amacıyla enerji ile birlikte ya da bağımsız olarak tedarikçiler ile tüketiciler arasında ilgili mevzuata aykırı olmayacak şekilde sözleşme akdedilecektir.

I. YEK-G SİSTEMİ VE KAYIT

YEK-G Sistemine katılım şartları esasen Yönetmelik madde 9 ile düzenlenmekte olup, anılan hükümdeki şartlara ilaveten, Usul ve Esaslar kapsamında başvuruda bulunan tüzel kişilerin, yıllık katılım ücretini ödemeleri ve organize YEK-G piyasasına katılacakların teminatlara ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerektiği düzenlenmiştir.

Anılan YEK-G sistemi kayıt işlemlerinin tamamlanmasının ardından, ilgili kişiler Usul ve Esaslar madde 8 uyarınca, YEK-G sistemine dâhil edecekleri yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerini PYS aracılığıyla kayıt edeceklerdir.

İlgili tüzel kişilik ile ilişkilendirilen bu üretim tesislerin kaydının, YEK-G sistem katılım taahhütnamesini Piyasa İşletmecisi’ne sunmak suretiyle her bir takvim yılı için yenilenmesi zorunludur.

II. ORGANİZE YEK-G PİYASASI

Organize YEK-G piyasasında, YEK-G belgesini eşleşen fiyat üzerinden teslim alma veya teslim etme yükümlülüğü doğuran kontratlar Piyasa İşletmecisi tarafından işleme açılacaktır. Kontratların tabi olacağı işlem usul ve esasları da madde 22 ile 30 arasında düzenlenmiştir.

İlaveten, Usul ve Esaslar madde 31 uyarınca, organize YEK-G piyasasında piyasa katılımcıları tarafından gerçekleştirilen işlemlere ait fatura ödemelerine ilişkin oluşabilecek mali risklere karşı ilgili maddede yer alan formül üzerinden hesaplanacak tutarda piyasa işlem teminatı alınacak olup, organize YEK-G piyasasında ancak piyasa işlem tutarları kadar işlem gerçekleştirilebilecektir.

III. UZLAŞTIRMA, FATURALANDIRMA VE ÖDEME

Organize YEK-G piyasası kapsamında gerçekleşen eşleşmelere ilişkin tutarın hesaplanma usulü Usul ve Esaslar madde 35 ile düzenlenmiştir.

YEK-G uzlaştırma hesaplamaları sonucunda YEK-G sistem kullanıcılarının her fatura dönemi için alacakları ya da yapacakları ödemelere ilişkin tutarları içeren nihai uzlaştırma bildirimleri PYS üzerinden YEK-G sistem kullanıcılarına duyurulacaktır.

Usul ve Esaslar madde 38 ve 39 ile YEK-G nihai uzlaştırma bildiriminin PYS aracılığı ile bildirilmesinden itibaren en geç 7 gün içerisinde, bildirimde yer alan tutarlara göre Piyasa İşletmecisi tarafından faturaların düzenleneceği ve faturalarda yer alan bedellerin en geç fatura tebliğ tarihini takip eden üçüncü iş günü içerisinde ödeneceği öngörülmüştür.

Usul ve Esaslar 1 Haziran 2021 tarihinde yürürlüğe girecek olup, tam metne buradan ulaşabilirsiniz.