Yurt Dışı Tebligat ve İstinabe Taleplerinde Uyulması Gereken Usul ve Esaslara Dair Tebliğ Yayımlandı
26 Aralık 2020 tarihli ve 31346 sayılı Resmi Gazete’de, Yurt Dışı Tebligat ve İstinabe Taleplerinde Uyulması Gereken Usul ve Esaslara Dair Tebliğ ("Tebliğ") yayımlanmıştır.
Genel Bakış
İlgili Tebliğ, Adalet Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından 25 Ocak 2012 tarihli ve 28184 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tebligat Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’in 39. maddesine dayanılarak hazırlanmış olup, uluslararası adli iş birliği çerçevesinde yurt dışı tebligat ve istinabe taleplerinde ödenmesi gereken masrafları belirlemektedir. Tebliğ’e ilişkin hükümler 1 Ocak 2021 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir. Tebliğ ile Öngörülen Değişiklikler A. Posta Gideri Tebliğ’de, Bakanlık veya dış temsilciliklerin aracı kılındığı her bir tebligat veya istinabe talebinde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (“KKTC”) için 60,00 TL, diğer ülkeler için 100,00 TL posta gideri alınacağı düzenlenmiştir.
B. Tebligat Talepleri Tebliğ’e göre, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun (“TebK”) 25/a maddesi gereğince yapılacak tebligat talebinde bulunulması halinde (i) posta giderinin ilgili tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın “Muhtelif Gelirler” hesabına yatırılması ve (ii) makbuz örneğinin evrakın iletileceği dış temsilciliğe gönderilecek evraka eklenmesi veya tarih ve sayısının sevk yazısında belirtilmesi gerekmektedir. Ayrıca, Bakanlık veya dış temsilcilikler aracı kılınmaksızın doğrudan yabancı ülke makamlarına iletilen ve TebK’nın 25/a maddesi gereğince yapılacak tebligat talepleri için posta masrafı yatırılmasının gerekmediği belirtilmiştir. TebK’nın 25/a maddesi dışındaki tebligat taleplerinde tebligat evrakı KKTC için KKTC Yüksek Mahkemesi Başkanlığına, diğer ülkeler için ise ilgili ülke yetkili makamlarına doğrudan gönderileceği hüküm altına alınmıştır. TebK’nın 25/a maddesi dışındaki tebligat taleplerinde, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Bahamalar, Belçika, Estonya, Fransa, Kanada, Kuzey İrlanda, Letonya, Litvanya, San Marino, Singapur, Tayland ve Yunanistan yetkili makamları aracılığıyla yapılacak tebligatlarda, bu ülkelere ilişkin olarak Tebliğ madde 9 kapsamında ayrıca yer verilen uygulamaların esas alınacağı düzenlenmiştir. C. İstinabe Talepleri Tebliğ’de, tebligat taleplerinde olduğu gibi, Bakanlık veya dış temsilciliklerin aracı kılındığı her istinabe talebinde, (i) posta giderinin ilgili tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın “Muhtelif Gelirler” hesabına yatırılması ve (ii) makbuz örneğinin, Bakanlık’a gönderilen evraka eklenmesi veya tarih ve sayısının Bakanlık’a yazılan sevk yazısında belirtilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Tebliğ’e göre, tüm istinabe taleplerinde, talepte bulunulan yabancı ülke makamı tarafından istenilmesi halinde masrafın ödeneceğine dair ilgiliden Türkçe taahhütname alınacak ve taahhütnamenin bir sureti tercüme ettirilmeksizin sevk yazısına eklenecektir. Tebliğ’de, bilirkişi incelemesi istenilen istinabe taleplerine ilişkin olarak yabancı ülke makamları tarafından talep edildiğinde ödenmek üzere 1.000,00 TL’nin mahkeme veznesine avans olarak yatırılması gerektiği düzenlenmiştir. Tebliğ’e göre, (i) DNA testi istenilen hallerde 4.000,00 TL, (ii) kan tahlili yapılması istenilen hallerde 1.500,00 TL, (iii) Türkiye’de yapılacak tahlil ve DNA testi işlemlerine esas olmak üzere yurt dışından kan veya doku örneğinin alınması istenilen hallerde 1.000,00 TL’nin mahkeme veznesine avans olarak yatırılması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, Almanya, Danimarka, Kanada ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti yetkili makamları aracılığıyla yerine getirilecek istinabe taleplerinde, bu ülkelere ilişkin olarak Tebliğ madde 12 kapsamında ayrıca yer verilen uygulamaların esas alınacağı; bunların dışında kalan istinabe taleplerinde posta gideri dışında avans alınmayacağı belirtilmiştir. D. Ortak Hükümler Tebliğ’de, yabancı ülke makamları tarafından yurt dışı tebligat ve/veya istinabe talebinin yerine getirilmesi için ülkemizde dolaşımda bulunmayan para cinsinden masraf istenilmesi halinde, yurtiçinde bulunan bankalardan yurtdışı muhabir bankaların verdiği hizmetlerden faydalanmak suretiyle istenilen para cinsinden ödeme yapılması gerektiği düzenlenmiştir. Adlî yardım talepli veya kamu davası niteliğinde bulunması nedeniyle masrafları Hazinenin karşıladığı dosyalarda;
İstenilen posta gideri Hazineden karşılanarak Hazine ve Maliye Bakanlığının “Muhtelif Gelirler” hesabına yatırılacak ve makbuz örneğinin Bakanlık’a gönderilecek sevk yazısına eklenmesi veya tarih ve sayısının yazıda belirtilecek,
Yabancı ülke makamları tarafından peşin istenilen masrafların yine Hazineden karşılanmak suretiyle yatırılması sağlanarak makbuz örneğinin adlî yardımlaşma evrakına eklenecek,
Avans olarak vezneye yatırılması istenilen masraflar yatırılmayacak, işlemin tamamlanmasından sonra istenilen masraf Hazineden karşılanmak suretiyle yatırılarak makbuz örneği Bakanlık’a gönderilecek ve
Taahhütname alınmayacaktır.
Tebliğ’e göre yatırılacak masrafların mahkeme veznesine avans olarak yatırılmasının istendiği durumlarda ise, (i) avansın yurt dışı tebligat ve/veya istinabe talep eden kurumun kendi hesabına ya da veznesine yatırılması, (ii) makbuz örneğinin Bakanlık’a gönderilecek sevk yazısına eklenmesi veya tarih ve sayısının yazıda belirtilmesi, (iii) makbuz örneğinin tercüme ettirilmemesi, yabancı makama gönderilecek tebligat ve/veya istinabe talepnamesinde ek olarak belirtilmemesi ve takım evraka eklenmemesi gerektiği düzenlenmiştir. İlgili Tebliğ metnine aşağıda yer alan link üzerinden ulaşabilirsiniz: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/12/20201226-5.htm